Jak nie robić błędów?

Jak może wiecie, przyjęłam na okres próbny pewną osobę. Dzięki temu wpadłam na pomysł, aby napisać te notkę. Nie jestem mistrzem w języku polski. Też popełniam błędy, ale kilka/naście (nie wiem) dyplomów za zajęcie pierwszego miejsca w konkursach z języka polskiego o czymś świadczy, to samo jak to, że ktoś czyta te moje marne wypociny na tymże blogu. 

W tej notce postaram się pomóc tym, którzy mają problemy z interpunkcją, ortografią i tymi wszystkimi innymi bzdetami. 

Nie tłumacz się nigdy, że masz dysortografię, dysleksję czy jakieś inne coś. Te choroby ma tak wiele osób, że jest to powszechne. U mnie samej w klasie około trzy osoby to mają. I zaskoczę Was... Z tym wszystkim można normalnie żyć i pisać jak każdy inny człowiek. Wystarczy bardziej się skupić i voilà. 

Kiedy piszemy rz, a kiedy ż?

• RZ piszemy, gdy wymienia się na r.
• RZ piszemy po spółgłoskach: b, p, d, t, g, k, ch, j, w.
• RZ piszemy, gdy słowo kończy się na -szy -ejszy. 
• Ż piszemy, gdy zmienia się na g, dz, h, z, ź, s. 
• Ż piszemy, gdy jest po l, ł, r, n.

Kiedy piszemy ó, a kiedy u?

• U piszemy, gdy wyraz kończy się na -un, -unek, -us, -uch, -usia, -uszek, -uj, -ujesz, -uje. 
• Ó piszemy, gdy zmienia się na a, o, e. 
• Ó piszemy, gdy wyraz kończy się na -ów, -ówka, -ówna. 
• Ó piszemy na początku wyrazów. 

Kiedy piszemy ch, a kiedy h?

• CH piszemy, gdy zmienia się na sz.
• CH piszemy po s.
• CH piszemy na końcu wyrazu.
• H piszemy, gdy wymienia się na g, ż, z, dz.

Kiedy piszemy wielką literą, a kiedy małą?

• WIELKĄ LITERĄ piszemy: imiona; nazwiska; pseudonimy; nazwy mieszkańców kontynentów, krajów; nazwy ras ludzkich (np. Arab); nazwy mieszkańców terenów geograficznych (np.  Kujawiak); święta; nazwy własne; nazwy geograficzne, nazwy ulic, placów, dzielnic, rynków, bulwarów, parków, zabytków; tytuły.
• MAŁĄ LITERĄ piszemy: nazwy wydarzeń; potocznie używane nazwy roślin; nazwy mieszkańców miast, wsi, osiedli.

Kiedy piszemy partykułę nie łącznie, a kiedy oddzielnie?

• NIE piszemy łącznie z: rzeczownikami; przymiotnikami.
• NIE piszemy oddzielnie, jeśli czemuś przeczymy. 
• NIE piszemy oddzielnie z czasownikami.
• NIE piszemy oddzielnie z przymiotnikami i przysłówkami w stopniu wyższym i najwyższym.
• NIE piszemy oddzielnie z przysłówkami, które nie pochodzą od przymiotników.
• NIE piszemy oddzielnie z liczebnikami.

Jeśli piszecie w programach lub na stronach typu Blogger, Wattpad, WordPad, to wyrazy źle napisane będą podkreślone na czerwono, a po kliknięciu na nie prawym przyciskiem myszki pokażą Wam się propozycje prawidłowych wyrazów. Gorzej jest, gdy takowej poprawy nie ma. Wtedy trzeba albo sprawdzać w Google lub jakimś internetowym słowniku, albo po prostu pomyśleć jak to napisać. 

Jak z ortografią to jeszcze niektórzy sobie radzą, tak interpunkcja u tych osób... Leży i kwiczy. 

Kiedy stawiamy przecinek?

• Przecinek stawiamy, gdy coś wyliczamy. Przykład: Mama kupiła marchew, sałatę, pomidory. 
• Przecinek stawiamy, gdy powtarzamy jakieś słowo. Przykład: Tata jest bardzo, bardzo zdenerwowany.
• Przecinek stawiamy po spójnikach: ale, lecz, jednak, więc, zatem, toteż, dlatego, bo, ponieważ, że, który, która, a i tym podobne.
• Przecinka nie stawiamy po spójnikach: i, albo, oraz, bądź, czy, ani, ni.
• Przecinek stawiamy po wyrazach wyrażających okrzyk. 
• Przecinek stawiamy przed spójnikami, które sa takie same i się powtarzają.
• Przecinek stawiamy przed i po wtrąceniu.

Kiedy nie stawiamy przecinka?

• Przecinka nie stawiamy między jednakowymi częściami zdania, które odpowiadają na różne pytania.
• Przecinka nie stawiamy między częściami zdania, które sa połączone za pomoca spójników: i, oraz, tudzież, lub, albo, bądź czy, ni, ani.
• Przecinka nie stawiamy przed itd., itp.
• Przecinka nie stawiamy po wyrazach i wyrażeniach wprowadzających takich jak: jednak, jednakże, niemniej jednak, w efekcie, w rezultacie, dlatego, dlatego też, a zatem, toteż, w praktyce, z reguły, w zasadzie, zasadniczo, przede wszystkim, na ogół, dodatkowo, podobnie, tym samym, w szczególności, ponadto, na przykład, wreszcie, jednocześnie, prawdopodobnie, w pewnym stopniu, toteż.

Kiedy stawiamy kropkę, a kiedy nie?

• Kropkę stawiamy po liczebnikach porządkowych zapisanych cyframi arabskimi. 
• Kropkę stawiamy zawsze po nawiasie, nawet jeśli w jego środku jest całę zdanie.
• Kropki nie stawiamy po tytułach i nagłówkach. 

♣ Pamiętaj, że dopiero po wstawieniu przecinka, kropki itd. dajemy spację! Jest to częsty błąd i to dość rażący w oczy.

♣ Nie zmieniaj koloru, czcionki i wielkości liter pisząc na bloggerze. To znaczy możesz, ale tylko chcąc coś zaznaczyć. Inaczej gubi się estetyka. 

♣ Jeśli masz już skończony tekst, to przeczytaj go dokładnie od samego początku i wyłap błędy. 

♣ Jeśli znalazłeś u kogoś błąd, to powiedz to delikatnie, ale nie hejtuj. 

♣ -Ę na końcu wyrazu piszemy, jeśli to my wykonujemy czasownik. Przykład: Maluję obraz. - Ona maluje obraz. 

♥♥♥♥♥♥♥♥

Mam nadzieję, że post spodoba się i przyda wielu osobom. Jeśli chcecie, abym napisała o czymś jeszcze, to komentujcie. Albo dopiszę tutaj, albo zrobię nową notkę i dam tutaj odnośnik.

Strony, z których korzystałam przy pisaniu tego posta: zasady-pisowni.dyktanda.net, interpunkcja.pl.